دراسة التضاد ودورها فی تفسیر القرآن الکریم (معتمدة علی تفسیر التبیان للشیخ الطوسی والمیزان للعلامة الطباطبائی)

Authors

Abstract:

إنّ الخطوة الأولی للوصول إلی معارف القرآن الکریم العمیقة هی معرفة معانی الألفاظ الموجودة فیها نحو الأضداد وهی التی تعدّ قسما من المشترک اللفظی أو متعددة المعانی تطلق علی ألفاظ تتصرف إلی معنیین متضادین؛ وبما أن لها دور هام فی تفسیر الآیات وترجمتها فقد وقعت من القدیم محل اهتمام المفسرین. حصولاً علی تفسیر واضح عن هذه الکلمات التی تحمل معنیان متضادان خاصة فی الآیات القرآنیه، علینا أن نطلع علی رؤیة المفسرین واللغویین الخبراء الذین یقدّمون تفسیرا وافیاً معتمدا علی الشواهد. یحاول هذا المقال أن یدرس هذه الظاهرة، حیث یعرض أولاً موجزا عن خلفیة الأضداد ووجهات النظر المختلفة عن وجود هذه الألفاظ فی اللغة العربیة والقرآن الکریم، ثم ینتقل إلی معالجة هذه الظاهرة اللغویة التی لا یمکن انکارها، فی تفسیر التبیان للشیخ الطوسی والمیزان للعلامة الطباطبایی. جاءت فکرة هذا البحث بسبب إیماننا بأهمیة هذین التفسیرین وکثرة المباحث اللغویة فیهما ومن ثم اهتمام کلا المفسرین إلی مکانة هذه الألفاظ فی تفسیر الآیات القرآنیة. من أهم النتائج التی توصلت إلیها المقالة هی: إثبات وجود ظاهرة الأضداد فی اللغة العربیة والقرآن الکریم من قبل هذین المفسرین، واستخدام معانی هذه الکلمات المتضادة فی تفسیر الآیات، واتساع دائرة البحث لظاهرة الأضداد فی التبیان بالنسبة إلی تفسیر المیزان. وکذلک اهتمام کلا المفسرین بعوامل ظهور ظاهرة الأضداد فی اللغة.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

دراسه التضاد ودورها فی تفسیر القرآن الکریم (معتمده علی تفسیر التبیان للشیخ الطوسی والمیزان للعلامه الطباطبائی)

إنّ الخطوه الأولی للوصول إلی معارف القرآن الکریم العمیقه هی معرفه معانی الألفاظ الموجوده فیها نحو الأضداد وهی التی تعدّ قسما من المشترک اللفظی أو متعدده المعانی تطلق علی ألفاظ تتصرف إلی معنیین متضادین؛ وبما أن لها دور هام فی تفسیر الآیات وترجمتها فقد وقعت من القدیم محل اهتمام المفسرین. حصولاً علی تفسیر واضح عن هذه الکلمات التی تحمل معنیان متضادان خاصه فی الآیات القرآنیه، علینا أن نطلع علی رؤیه الم...

full text

دراسة فی استخدام الاشتغال فی القرآن الکریم

یعتبر أسلوب الاشتغال -بوصفه باب من أبواب النحو- أحد الأسالیب البیانیة الذی استعمل فی القرآن الکریم، وهو یعنی أن یتقدّم اسم ثم یذکر عامل عمل فی ضمیر ذلک الاسم المقدم أو فی اسم مضاف إلی ضمیر ذلک الاسم المقدم أو عمل فی اسم متبوع لتابع مضاف إلی ضمیر ذلک الاسم المقدم. أحکام الاشتغال کثیرة مع أن هذا الأسلوب استعمل فی القرآن 43 مرة، وقد اتفق علی کون هذا الأسلوب اشتغالاً فی سبعة، ولا توجد نماذج لأکثر وجو...

full text

بررسی تطبیقی تأویل در تفسیر صافی و تفسیر القرآن الکریم

واژه تأویل در تفاسیر عرفانی و اثری نقش پررنگی دارد. در بین تفاسیر اثری، تفسیر فیض کاشانی به دلیل اشتمال آن بر تأویلات ائمه(ع) و به طور محدود تأویلات خود فیض از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در بین تفاسیر عرفانی نیز تفسیر منسوب به ابن عربی مشتمل بر تأویلاتی است که منطبق بر معنا و مفهوم تأویل در حوزه عرفانی است. مقایسه این دو اثر از جنبه مفهومی و و روشی می‌تواند در روشن‌...

full text

بررسی تطبیقی تأویل در تفسیر صافی و تفسیر القرآن الکریم

واژه تأویل در تفاسیر عرفانی و اثری نقش پررنگی دارد. در بین تفاسیر اثری، تفسیر فیض کاشانی به دلیل اشتمال آن بر تأویلات ائمه(ع) و به طور محدود تأویلات خود فیض از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در بین تفاسیر عرفانی نیز تفسیر منسوب به ابن عربی مشتمل بر تأویلاتی است که منطبق بر معنا و مفهوم تأویل در حوزه عرفانی است. مقایسه این دو اثر از جنبه مفهومی و و روشی می‌تواند در روشن‌...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 12  issue 41

pages  103- 126

publication date 2017-02-28

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023